Judith Obbens werkt als GZ-psycholoog bij het Expertiseteam Persoonlijkheidsstoornissen en één dag per week in het Mentaal Gezondheidscentrum op de Lage Witsiebaan waar zij ook verkennende gesprekken voert. Zij vertelt hoe zij invulling geeft aan vraaggericht werken.

Je voert verkennende gesprekken: wat houdt dat in?

“In het verkennend gesprek onderzoek ik samen met de ‘burger’ en het liefst met zijn of haar naasten wat de vraag is en waar hij of zij aan wil werken. Ook bekijken we waar de client terecht kan voor passende hulp. Dat hoeft niet per se een oplossing bij GGz Breburg te zijn, deze kan ook liggen in het eigen netwerk of in het sociaal domein.”

“Ik begin het verkennend gesprek altijd met de vraag: ‘wie ben jij?’. Dat is leuk want dan vertelt iemand iets over zichzelf zonder de klachten te benoemen. Dan vraag ik: ‘waar moet het gesprek voor jou over gaan?’. Ik merk dat cliënten dan vaak prima hun verhaal onder woorden kunnen brengen. Als ik vraag wat iemand zelf wil, heb ik vaak al de kern van het probleem te pakken. Zo ga ik bij een verkennend gesprek zelf minder hard aan het werk en leg de verantwoordelijkheid meer bij de cliënt. Ik probeer los te laten dat ik alles moet uitvragen want ik vertrouw erop dat wat iemand vertelt, het belangrijkst is.”

Hoe gaat dat in de praktijk?

“Ik sprak laatst een cliënt die haar energielek wilde onderzoeken. Uit het gesprek bleek dat haar persoonlijke omstandigheden zwaar waren en dat ze iedereen in haar omgeving tevreden wilde houden. We formuleerden haar hulpvraag als volgt: hoe kan ik leren om mijn grenzen beter aan te geven? Ik adviseerde haar een assertiviteitstraining of één op één cognitieve gedragstherapie in de basis-ggz. Zo maakten we samen in drie kwartier een behandelplan. Ter vergelijking: volgens de ‘oude’ werkwijze was ze waarschijnlijk verwezen naar centrum angst en stemming en op een maandenlange wachtlijst terecht gekomen. Nu kon ze snel terecht in de basis ggz.”

Hoe werk je vraaggericht in het Expertiseteam?

“Er zijn natuurlijk verschillen tussen een verkennend gesprek in het Mentaal Gezondheidscentrum en een intake bij het Expertiseteam. Bij een intake ga ik dieper in op de klachten en vraag ik alle criteria en levensgebieden uit. Ik ga veel grondiger te werk. Ook de behandelrelatie is net iets anders: in het Mentaal Gezondheidscentrum voelt deze wat sneller persoonlijker. De problematiek is gevarieerder, wat voor mij een fijne afwisseling is.

Maar eigenlijk zie ik vooral overeenkomsten. Want ook in het Expertiseteam zie ik de mens en kijken we samen waar de cliënt het meest behoefte aan heeft en aan wil werken. De regie ligt daarbij zoveel mogelijk bij de cliënt. Ik mag meer achteroverleunen en erop vertrouwen dat ik meebeweeg met de hulpvraag. Dat gaat verrassend goed!”